خواب یکی از نیازهای اصلی و ضروری انسان است که فواید روحی و جسمی بسیاری دارد، ازجمله تقویت حافظه، کاهش استرس، افزایش تمرکز، کمک به ثابت نگه داشتن وزن و… . بعضی از مردم بهمحض آنکه سرشان را روی بالش میگذارند، خوابشان میبرد، اما بهخواب رفتن بقیه چندین ساعت طول میکشد یا در طول شب چندبار از خواب بیدار میشوند.
داشتن یک خواب شبانهی خوب و کافی یکی از مهمترین کارهایی است که میتوانید در جهت حفظ سلامتی بدن و همچنین آرامش فکر و ذهنتان انجام دهید. خواب کافی زمان و انرژی لازم را در اختیار بدنتان قرار میدهد تا از اضطرابها و نگرانیهای روز گذشته جدا شود و برای روز آینده بازیابی و بازسازی گردد.
اما مسئله اینجاست که هنگامی که پای خواب در میان باشد، تنها کمّیت آن نیست که اهمیت دارد، بلکه کیفیت هم مهم است! اینکه در زمان بیداری چه احساسی دارید، به شدت به این بستگی دارد که چگونه میخوابید. به طور مشابه، درمان مسائلی مانند خستگی در طول روز و مشکلات خواب، معمولا در برنامهی روزانه و سبک زندگیتان نهفته است.
پس اگر شما هم چنین مسائلی را تجربه کردهاید، نکات زیر را امتحان کنید و از میانشان، آنهایی را پیدا کنید که بیشترین کمک را به بهبود خوابتان میکنند، باعث میشوند که احساس بهرهوری بیشتری کنید، از نظر ذهنی آماده باشید، هیجاناتتان را متعادل سازید و در طول روز پرانرژی باشید. پس در این مقاله ببینید چطور میتوانید خواب راحتی داشته باشید.
نداشتن خواب کافی یا باکیفیت، میتواند عوارض جبرانناپذیری روی بدن داشته باشد. شاید شما بتوانید اثرات ظاهری یک یا چند شب بیخوابی را با چرت زدن در وسط روز و چند لیوان قهوه ازبین ببرید، اما اگر این مشکل دائمی یا مزمن شود، آنگاه اوضاع واقعا از کنترلتان خارج خواهد شد.
درصد زیادی از مردم با نوعی اختلال خواب دست و پنجه نرم میکنند. اگر شما هم جزء این افراد هستید یا کسی را میشناسید که مدتهاست از بی خوابی و اختلالات خواب شکایت میکند، مطلب زیر را ازدست ندهید!
اکثر افراد گاهی اوقات بهعلت استرس، برنامههای فشرده و سایر عوامل بیرونی، مشکلات خواب را تجربه میکنند. بااینحال هنگامیکه این مشکلات بهطور منظم اتفاق میافتند و در زندگی روزمره اختلال ایجاد میکنند، ممکن است نشاندهندهی اختلال خواب باشند.
بسته به نوع اختلال خواب، افراد ممکن است بهسختی بهخواب بروند و در طول روز بهشدت احساس خستگی کنند. کمبود خواب میتواند روی انرژی، خلق و خو، تمرکز و سلامت کلی تأثیر منفی بگذارد.
در برخی موارد، اختلالات خواب میتوانند نشانهای از یک مشکل سلامتی جسمی یا روحی باشند. اینگونه مشکلات خواب معمولا با درمانِ علت زمینهای برطرف میشوند. هنگامیکه اختلالات خواب در اثر یک بیماری دیگر ایجاد نشده باشند، درمان معمولا شامل ترکیبی از درمانهای پزشکی و تغییرات سبک زندگی است.
اگر حدس میزنید که ممکن است یک نوع اختلال خواب داشته باشید، لازم است فورا برای تشخیص و درمان آن به پزشک مراجعه کنید. اختلالات خوابدرصورتیکه درمان نشوند،
عوارض منفی ایجاد میکنند که میتوانند به مشکلات سلامتی بیشتر منجر شوند. آنها میتوانند بر عملکرد شما در محل کار تأثیر بگذارند، باعث تنش و کشمکش در روابط شوند و در توانایی شما برای انجام فعالیتهای روزمره اختلال ایجاد کنند.
علائم میتوانند بسته به شدت و نوع اختلال خواب، متفاوت باشند. همچنین اگر اختلالات خواب درنتیجهی یک بیماری دیگر بهوجود آمده باشند، ممکن است علائم مختلف و متنوعی از خود بروز دهند. بااینحال علائم کلی اختلالات خواب عبارتاند از:
شرایط، بیماریها و اختلالات بسیاری وجود دارند که میتوانند باعث بروز اختلالات خواب شوند. در بسیاری از موارد، اختلالات خواب درنتیجهی یک مشکل سلامتی زمینهای بهوجود میآیند.
آلرژیها، سرماخوردگی ها و عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی میتوانند تنفس را در شب دشوار کنند. ناتوانی در تنفس ازطریق بینی نیز میتواند باعثمشکلات خواب شود.
نوکتوریا یا تکرر ادرار شبانه ممکن است باعث شود چندین بار در طول شب از خواب بیدار شوید که همین در خوابتان اختلال ایجاد میکند. عدم تعادل هورمونی و بیماریهای دستگاه ادراری میتوانند در ایجاد این وضعیت نقش داشته باشند. اگر تکرر ادرار شما با خونریزی یا درد همراه است، حتما بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
درد ثابت و دائمی میتواند بهخواب رفتن را دشوار کند. حتی ممکن است پس از بهخواب رفتن، شما را از خواب بیدار کند. برخی از شایعترین علل درد مزمن عبارتاند از:
در برخی موارد، درد مزمن ممکن است با اختلالات خواب تشدید شود. بهعنوان مثال پزشکان بر این باورند که پیشرفت فیبرومیالژیا ممکن است بامشکلات خواب مرتبط باشد.
استرس و اضطراب، اغلب بر کیفیت خواب تأثیر منفی میگذارند. در این شرایط بهخواب رفتن یا در خواب ماندن برای شما دشوار میشود. کابوس دیدن، حرف زدن در خواب یا راه رفتن در خواب نیز ممکن است خوابتان را برهم بزند.
انواع بسیار مختلفی از اختلالات خواب وجود دارند که برخی از آنها ممکن است بهدلیلِ مشکلات سلامتی زمینهای ایجاد شوند.
بیخوابی عبارت است از ناتوانی در بهخواب رفتن یا در خواب ماندن. بیخوابی میتواند بهخاطر پرواززدگی (jet leg)، استرس و اضطراب و هورمونها یا مشکلات گوارشی ایجاد شود؛ همچنین ممکن است نشانهای از یک بیماری دیگر باشد. بیخوابی برای سلامت کلی و کیفیت زندگی شما بسیار مضر است و میتواند باعث بروز مشکلات زیر شود:
متأسفانه بیخوابی در ایالاتمتحده، بسیار شایع است. تقریبا 50 درصد از بزرگسالان آمریکایی در برههای از زندگیشان دچار بیخوابی میشوند. این اختلال بیشتر از همه در میان سالمندان و زنان دیده میشود.
سه نوع بی خوابی وجود دارد:
مزمن: هنگامیکه بیخوابی بهطور منظم برای حداقل یک ماه ادامه دارد.
متناوب: هنگامیکه بیخوابی بهصورت دورهای اتفاق میافتد.
گذرا: هنگامیکه بیخوابی در هر بار فقط برای چند روز طول میکشد.
آپنهی خواب بروز وقفههای تنفسی در طول خواب است. این یک وضعیت پزشکی جدی است که باعث میشود، بدن اکسیژن کمتری دریافت کند و همچنین میتواند شما را در طول شب از خواب بیدار کند.
پاراسومنیاها، گروهی از اختلالات خواب هستند که باعث حرکات و رفتارهای غیرطبیعی در هنگام خواب میشوند. آنها عبارتاند از:
سندروم پای بیقرار (RLS) یعنی نیاز شدید به تکان دادن پاها. این نیاز گاهیاوقات با حس مورمور شدن و سوزش در پاها همراه است. درحالیکه این علائم میتوانند در طول روز اتفاق بیفتند، اما در شب بسیار شایعتر هستند. RLS اغلب با مشکلات سلامتی خاص ازجمله ADHD و بیماری پارکینسون مرتبط است، اما علت دقیق آن مشخص نیست.
نارکولپسی حملات خوابی است که در طول روز اتفاق میافتند. این بدان معناست که شما ناگهان احساس خستگی میکنید و بدون اطلاع بهخواب میروید. این اختلال اغلب میتواند به فلج خواب نیز منجر شود؛ وضعیتی که باعث میشود شما قادر نباشید بلافاصله بعد از بیدار شدن از خواب، بدنتان را حرکت دهید.
هرچند نارکولپسی ممکن است بهخودیخود رخ دهد، اما معمولا به اختلالات عصبی خاصی مانند اسکلروز چندگانه یا ام اس (MS) مربوط است.
پزشک شما اول یک معاینهی فیزیکی انجام خواهد داد و اطلاعاتی در مورد علائم و سابقهی پزشکی شما جمعآوری میکند. همچنین ممکن است آزمایشهای مختلفی را برای شما تجویز کند، ازجمله:
مطالعهای مربوط به خواب است که سطوح اکسیژن، حرکات بدن و امواج مغزی را ارزیابی میکند تا مشخص کند که آنها چگونه باعث اختلال در خواب میشوند.
آزمایشی که فعالیت الکتریکی را در مغز بررسی میکند و هرگونه مشکلات احتمالی مربوط به این فعالیت را شناسایی میکند.
یک آزمایش خون که معمولا برای تشخیص نارکولپسی و سایر مشکلات سلامتی زمینهای بهکار میرود که ممکن است موجب بروز مشکلات خواب شوند.
این آزمایشها میتوانند در تعیین دورهی درمان مناسب برای اختلالات خواب، بسیار ضروری باشند.
درمان اختلالات خواب میتواند بسته به نوع و علت زمینهای آنها متفاوت باشد و بهطور کلی شامل ترکیبی از درمانهای پزشکی و تغییرات سبک زندگی است.
درمانهای پزشکی
درمان پزشکی برای اختلالات خواب ممکن است شامل هر یک از موارد زیر باشد:
ایجاد تغییراتی در سبک زندگی میتواند کیفیت خواب شما را تا حد زیادی بهبود ببخشد؛ بهخصوص هنگامیکه به همراه درمانهای پزشکی انجام شود. اینها برخی از تغییراتی هستند که باید درنظر بگیرید:
خوابیدن و بیدار شدن در یک ساعت مشخص در هر روز نیز میتواند کیفیت خواب شما را بهطور قابل توجهی افزایش دهد. درحالیکه ممکن است در آخر هفتهها وسوسه شوید تا دیرتر از خواب بیدار شوید، اما این کار میتواند بیدار شدن و بهخواب رفتن را در طول هفتهی کاری برای شما دشوارتر سازد.
اثرات اختلالات خواب میتوانند آن قدر مخرب باشند که شما به کمک فوری نیاز پیدا کنید. متأسفانه حل مشکلات خواب طولانی مدت به زمان بیشتری نیاز دارد. بااینحال اگر برنامهی درمانیتان را بهدقت دنبال کنید و بهطور منظم با پزشکتان در ارتباط باشید، درنهایت میتوانید راهی برای غلبه بر این مشکل و داشتن خوابی بهتر پیدا کنید. همچنین ممکن است لازم باشد برای بهدست آوردن اطلاعات بیشتر و در میان گذاشتن آن با پزشکتان، به وبسایت انجمن پزشکی خواب ایران مراجعه کنید.
منبع: کرامت زاده
دانلود PDF مقاله :اختلالات و مشکلات خوابیدن و روش های درمان آن را بشناسید